Siemię lniane to drobne, brązowe ziarna. Choć mają niepozorny wygląd, skrywają w sobie niesamowitą moc. Nasiona lnu zwyczajnego stosuje się nie tylko na wiele przypadłości organizmu, ale także na urodę. Mogą wielowymiarowo wspierać Twoje zdrowie: dowiedz się, jak mogą to zrobić.
Na co dobre jest siemię lniane?
Len to wyjątkowa roślina. Początkowo jej włókna służyły do zszywania ubrań, aktualnie jest jedną z najbardziej uniwersalnych roślin, którą wykorzystuje się również w przemyśle spożywczym. Nasiona lnu składają się w 40% z tłuszczu (w tym posiadają duże ilości nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6), zawierają błonnik, witaminę E i witamin z grupy B. Prozdrowotne siemię lniane jest również źródłem pierwiastków: wapnia, cynku, żelaza, miedzi, manganu, magnezu i selenu. W ziarno siemię lniane występuje też 10% fosforu w formie lecytyny i fitoestrogeny w formie steroli (głównie lignany). Warto też wspomnieć o tym, że siemię lniane zawiera śluzy roślinne, aminokwasy egzogenne (leucyna, lizyna i fenyloalanina) i flawonoidy. Siemię lniane zawiera także śladowe ilości witaminy C i K oraz sodu i potasu.
- kwasy omega - mogą wspierać budowę tkanki mózgowej i błon komórkowych i syntezę hormonów oraz wspomagać przemianę materii i obniżać poziom cholesterolu,
- błonnik - wspiera prawidłową perystaltykę jelit i pomaga regulować pracę przewodu pokarmowego,
- witamina E - pomaga w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym,
- niacyna - przyczynia się do prawidłowego metabolizmu energetycznego i do zmniejszenia uczucia zmęczenia i znużenia; pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego, w utrzymaniu prawidłowych funkcji psychologicznych, w utrzymaniu prawidłowego stanu błon śluzowych; pomaga zachować zdrową skórę,
- witamina B5 - kwas pantotenowy przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego i do prawidłowej syntezy i metabolizmu hormonów steroidowych, witaminy D i niektórych neuroprzekaźników; przyczynia się do zmniejszenia uczucia zmęczenia i znużenia i pomaga w utrzymaniu sprawności umysłowej na prawidłowym poziomie,
- witamina B6 - pomaga w prawidłowej syntezie cysteiny i w utrzymaniu prawidłowego metabolizmu homocysteiny; pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego i odpornościowego, w utrzymaniu prawidłowych funkcji psychologicznych i w prawidłowej produkcji czerwonych krwinek; przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu białka i glikogenu i do regulacji aktywności hormonalnej,
- witamina B1 - tiamina przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego; pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu serca i układu nerwowego oraz pomaga w utrzymaniu prawidłowych funkcji psychologicznych,
- cynk - pomaga w utrzymaniu prawidłowej równowagi kwasowo-zasadowej, w utrzymaniu prawidłowego metabolizmu węglowodanów, w utrzymaniu prawidłowych funkcji poznawczych, w prawidłowej syntezie DNA, w utrzymaniu prawidłowej płodności i prawidłowych funkcji rozrodczych, w prawidłowej syntezie białka, w utrzymaniu zdrowych kości; przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu makroskładników odżywczych, kwasów tłuszczowych i witaminy A; pomaga zachować zdrowe włosy, paznokcie i skórę; pomaga w utrzymaniu prawidłowego widzenia i poziomu testosteronu we krwi oraz funkcjonowaniu układu odpornościowego,
- żelazo - przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego i do zmniejszenia uczucia zmęczenia i znużenia; odgrywa rolę w procesie podziału komórek; pomaga w utrzymaniu prawidłowych funkcji poznawczych i w prawidłowej produkcji czerwonych krwinek i hemoglobiny; pomaga w prawidłowym transporcie tlenu w organizmie i w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego,
- miedź - pomaga w utrzymaniu prawidłowego stanu tkanek łącznych i pigmentacji włosów i skóry; przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego; pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego i odpornościowego i w prawidłowym transporcie żelaza w organizmie,
- mangan - przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego i do utrzymania zdrowych kości; pomaga w prawidłowym tworzeniu tkanek łącznych i w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym,
- magnez - przyczynia się do zmniejszenia uczucia zmęczenia i znużenia i do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego; pomaga w utrzymaniu równowagi elektrolitowej i prawidłowych funkcji psychologicznych, w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego i mięśni, w prawidłowej syntezie białka, w utrzymaniu zdrowych kości i zębów,
- selen - przyczynia się do prawidłowego przebiegu spermatogenezy; pomaga zachować zdrowe słowy i paznokcie oraz w prawidłowym funkcjonowaniu tarczycy i układu odpornościowego; pomaga w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym,
- lecytyna - może uczestniczyć w funkcjonowaniu układu nerwowego i stanowić barierę ochronną dla ścian żołądka,
- sterole roślinne - pomagają w utrzymaniu prawidłowego poziomu cholesterolu we krwi; mogą chronić przed wolnymi rodnikami,
- śluzy roślinne - mogą wykazywać działanie osłaniające i powlekające, łagodząc podrażnienia przewodu pokarmowego i chroniąc ściany żołądka,
- aminokwasy egzogenne (leucyna, lizyna i fenyloalanina) - mogą wpływać na regulację czynności hormonalnych, korzystnie działać na wzrok i zapobiegać chorobom skóry,
- flawonoidy - mogą działać przeciwutleniająco.
Czy siemię lniane jest zdrowe na wątrobę?
Spożywanie siemienia lnianego może nieść wiele korzyści dla zdrowia. Właściwości siemienia lnianego wynikające z zawartości w nim fitoestrogenów - lignanów mogą wpływać na pracę wątroby, chroniąc ją przed toksycznym działaniem niektórych substancji. Badania przeprowadzone na szczurach udowodniło, że włączenie siemienia lnianego do ich diety może obniżać zawartość cholesterolu i trójglicerydów w wątrobie oraz poprawia profil kwasów tłuszczowych. Na ten moment nie udowodniono z cała pewnością, by siemię lniane tak samo działało na ludzi i potrzebne są dalsze badania, by potwierdzić te właściwości siemienia lnianego.
Czy siemię lniane leczy stany zapalne?
Istnieją podejrzenia, że ze względu na dużą zawartość flawonoidów i kwasu ALA (który pomaga w utrzymaniu prawidłowego poziomu cholesterolu we krwi), siemię lniane i olej lniany mogą mieć wpływ na stany zapalne w organizmie. Badania w tym zakresie są jednak na wczesnym etapie i nie udowodniono tego jako fakt naukowy.
Czy można pić siemię lniane codziennie? Co daje codzienne picie siemienia lnianego?
Wiele badań wskazuje na to, że regularne spożywanie siemienia lnianego może przynieść wiele korzyści zdrowotnych. Siemię lniane korzystnie wpływa na wiele funkcji organizmu, m.in. na układ pokarmowy czy poziom cholesterolu czy cukru we krwi. Siemię lniane stosuje się zarówno jednorazowo w przypadku dolegliwości związanych z biegunką, jak również można je przyjmować codziennie dla utrzymania optymalnego zdrowia. Zaleca się 1 łyżkę stołową zmielonego siemienia lnianego dziennie - taka ilość jest wystarczająca. Większa ilość siemienia lnianego w krótkim czasie może spowodować problemy trawienne. W czym może wspierać codziennie zastosowanie siemienia lnianego?
- błonnik wspiera zdrowie jelit i poprawia regularność wypróżnień,
- może wpływać na obniżenie poziomu cholesterolu w organizmie,
- może obniżać ciśnienie krwi,
- może wspierać utrzymanie optymalnego poziomu cukru we krwi,
- może wspierać w kontrolowaniu masy ciała,
- wsparcie w polepszeniu kondycji fizycznej i samopoczucia,
- poprawa stanu skóry i włosów.
Kiedy pić siemię lniane: przed czy po jedzeniu?
Działanie nasion siemienia jest wielowymiarowe, m.in. mogą działać osłonowo na żołądek i jelita ze względu na to, że posiadają substancje śluzowe. Dlatego też siemię lniane należy stosować na czczo - regularne spożywanie siemienia lnianego przed posiłkiem może złagodzić dolegliwości ze strony układu trawiennego.
Ile czasu można brać siemię lniane?
Siemię lniane jest pełne składników odżywczych. Mimo, że zmielone siemię lub ziarna siemienia lnianego można stosować codziennie, warto co 2 lub 3 miesiące zrobić przerwę w jego przyjmowaniu, chyba, że specjalista zaleci inaczej.
Jak stosować siemię lniane? Jak prawidłowo parzyć siemię lniane? Ile siemienia lnianego na szklankę wody?
Siemię lniane idealnie wpasuje się do Twojej codziennej diety. Jak zatem je przygotować i czy siemię lniane zalewa się wrzątkiem? Najlepszy sposób na przygotowanie siemienia lnianego to zalanie jednej łyżki stołowej ziaren ciepłą wodą (nie musi to być wrzątek) do około połowy szklanki i odczekanie około 2 godzin. W ten sam sposób można zalać siemię lniane na noc. Zastosowanie siemienia lnianego w ten sposób pozwoli Ci wypić je na czczo od razu po przebudzeniu.
Siemię lniane: właściwości. Podsumowanie
Substancje odżywcze siemienia lnianego sprawiają, że siemię lniane wspomaga wiele układów w organizmie człowieka. Siemię lniane sprzyja utrzymaniu w optymalnej kondycji układu pokarmowego, a także wspiera utrzymanie odpowiedniego poziomu cukru we krwi oraz poziomu cholesterolu. Siemię lniane wykazuje wiele korzyści zdrowotnych, dlatego warto je stosować regularnie. Przygotowanie siemienia lnianego jest niezwykle proste - spożywanie nasion lnu zalanych ciepłą wodą to najpopularniejszy sposób na jego przyjmowanie. Sprawdź, jak siemię lniane sprawdzi się w Twoim przypadku.
Źródła:
Rymar E., Właściwości prozdrowotne lnu (Linum ussitatissimum L.), Herbalism 2017, nr 1(3): 101-111
Bartkowski L., Nasiona lnu - naturalne źródło zdrowia i urody, Chemik 2013, 67, 3: 186-191
Rozporządzenie Komisji (UE) nr 432/2012 z dnia 16 maja 2012 r. ustanawiające wykaz dopuszczonych oświadczeń zdrowotnych dotyczących żywności, innych niż oświadczenia odnoszące się do zmniejszenia ryzyka choroby oraz rozwoju i zdrowia dzieci Tekst mający znaczenie dla EOG (Dz. U. : 136 z 25.05.2012 ze zm.)
Rahimlou M., Jahromi NB., Hasanyani N., Ahmadi AR., Effects of Flaxseed Interventions on Circulating Inflammatory Biomarkers: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials, Adv Nutr. 2019 Nov 1;10(6):1108-1119
Bjarnadottir A., Flax Seeds 101: Nutrition Facts and Health Benefits, (https://www.healthline.com/nutrition/foods/flaxseeds; 17.12.2024)
Parikh M., Hirst BC., O’Hara KA., Maddaford TG., Austria JA., Stamenkovic A., Yu L., Kura B., Garg B., Netticadan T., et al. Beneficial Effects of Dietary Flaxseed on Non-Alcoholic Fatty Liver Disease, Nutrients 2024, 16(4):466