Witamina C - kwas askorbinowy lub L-dehydroaskorbinowy jest najbardziej znaną i popularną witaminą o wielokierunkowym działaniu na organizm człowieka. Witamina C należy do najmniej trwałych witamin. Jest wrażliwa na ogrzewanie, działanie tlenu, enzymów oraz metali. Witamina C cenimy głównie za wspieranie funkcji układu odpornościowego. Bierze ona również udział w produkcji kolagenu, przyczynia się do prawidłowego metabolizmu energetycznego oraz do zmniejszenia uczucia zmęczenia i znużenia. Dzięki zdolnościom antyoksydacyjnym ochrania komórki organizmu przed działaniem wolnych rodników, pełni ochronę w powstawaniu chorób serca i naczyń krwionośnych.
Jej główne funkcje to:
- Stymulacja wytwarzania kolagenu
- Udział w syntezie hormonów i transmiterów
- Zwiększenie przyswajalności niehemowego żelaza
- Wzmaganie detoksykacji i odporności ustroju
- Przeciwdziałanie procesom peroksydacyjnym zainicjowanym przez wolne rodniki
- Metabolizm lipidów oraz profilaktyka niedokrwiennej choroby serca
- Zmniejszenie szkodliwego działania chemicznych procesów utleniania – tzw. przeciwutleniacz
- Zdolność zapobiegania kancerogenezie i hamowania jej we wczesnych stadiach
Objawy i skutki niedoborów :
- Osłabienie organizmu, łatwe męczenie
- Utrata łaknienia
- Podatność na infekcje
- Zmniejszona wydolność organizmu, bóle mięśni i stawów
- Zaburzenia tolerancji na zmiany temperatur
- Krwawienie z dziąseł i szkorbut
- Zmiany aterogenne oraz podwyższone ciśnienie krwi
- Zmiany miażdżycowe i nowotworowe
Nadmiar:
- Wydalany z moczem
- Może powodować biegunki i tworzenie kamieni nerkowych
- Organizm adaptucje do dużych dawek
Witamina C występuje w produktach roślinnych, głównie w warzywach i owocach.
Główne źródła w żywności:
- Owoce dzikiej róży – 250 – 800 mg
- Czarna porzeczka – 150 – 300 mg
- Nać pietruszki – 269 mg/ 100 g
- Papryka – 120 – 200 mg
- Kapusta – 35 – 70 mg
- Truskawki – 46 – 90 mg
Zapotrzebowanie na witaminę C zwiększa duży wysiłek fizyczny, stres, palenie tytoniu, picie alkoholu, infekcje, cukrzyca.
Zapotrzebowanie dla kobiet 75 mg/ dzień, mężczyźni 90 mg/dzień.
